Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình trình bày báo cáo

Luật nêu rõ, Nhà nước đầu tư cho thư viện công lập các nội dung sau: Ưu tiên đầu tư cho Thư viện Quốc gia Việt Nam, thư viện cấp tỉnh và thư viện có vai trò quan trọng; hiện đại hóa thư viện; xây dựng thư viện số, tài nguyên thông tin dùng chung, tài nguyên thông tin mở; liên thông thư viện trong nước và nước ngoài; sưu tầm, bảo quản và phát huy giá trị tài liệu cổ, quý hiếm, các bộ sưu tập tài liệu có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, khoa học…

Bên cạnh đó, Nhà nước hỗ trợ đầu tư các nội dung sau: Cung cấp dịch vụ sự nghiệp công trong lĩnh vực thư viện, phát triển văn hóa đọc; duy trì và phát triển thư viện cộng đồng, thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng không vì mục tiêu lợi nhuận; cước vận chuyển tài liệu thư viện phục vụ nhiệm vụ chính trị, khu vực biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn…

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự án Luật Thư viện, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình cho hay: Về chính sách của Nhà nước về phát triển sự nghiệp thư viện (Điều 5), có ý kiến đại biểu đề nghị bổ sung chính sách Nhà nước đầu tư bảo đảm cho thư viện công lập phát triển.

Có ý kiến đề nghị quy định cụ thể Nhà nước đầu tư cho thư viện cấp huyện, xã. Có ý kiến đề nghị cần ưu tiên đầu tư cho thư viện cơ sở giáo dục mầm non, thư viện cơ sở giáo dục phổ thông.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Tiếp thu ý kiến đại biểu tại Kỳ họp thứ 7 và ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội, các bộ, ngành hữu quan, các chuyên gia, nhà quản lý, người trực tiếp làm công tác thư viện, nhằm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước, bảo đảm sử dụng ngân sách hiệu quả, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng Nhà nước đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho thư viện, thể hiện ở ba cấp độ: Đầu tư, hỗ trợ đầu tư và khuyến khích xã hội hóa hoạt động thư viện (Điều 5).

Theo đó, dự thảo Luật quy định Nhà nước đầu tư cho thư viện công lập (khoản 1 Điều 5), trong đó ưu tiên đầu tư cho Thư viện Quốc gia Việt Nam, thư viện cấp tỉnh và thư viện có vai trò quan trọng. Luật giao Chính phủ quy định chi tiết về thư viện có vai trò quan trọng được ưu tiên đầu tư phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và chiến lược phát triển đất nước.

Đối với thư viện cấp huyện, thư viện cấp xã, dự thảo Luật quy định chính quyền địa phương theo hướng dẫn của Chính phủ chịu trách nhiệm thành lập và bảo đảm điều kiện hoạt động phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương.

Đối với thư viện cơ sở giáo dục mầm non, thư viện cơ sở giáo dục phổ thông, thư viện của lực lượng vũ trang, thư viện chuyên ngành,… dự thảo Luật đã quy định cụ thể về từng loại thư viện; đồng thời, quy định trách nhiệm của Bộ Giáo dục đào tạo, của cơ quan, tổ chức thành lập, quản lý thư viện trong việc bảo đảm điều kiện hoạt động của thư viện trong ngành.

Với những lý do nêu trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép giữ quy định như dự thảo Luật.

Về thành lập thư viện (Mục 2 Chương II): Có ý kiến đại biểu đề nghị thư viện thành lập theo mô hình doanh nghiệp cũng phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 18 Luật này. Có ý kiến đề nghị quy định cụ thể trường hợp sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể thư viện đối với thư viện thành lập theo mô hình doanh nghiệp.

Chủ nhiệm Phan Thanh Bình nêu rõ: Khoản 2 Điều 20 dự thảo Luật đã quy định thư viện thành lập theo mô hình doanh nghiệp được thực hiện theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; Điều 21 quy định về sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể thư viện áp dụng chung cho tất cả các thư viện, trong đó có thư viện hoạt động theo mô hình doanh nghiệp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, bảo đảm tính thống nhất quy định của dự thảo Luật Thư viện với quy định của pháp luật liên quan và xin được quy định như dự thảo Luật.

Có ý kiến đại biểu đề nghị xem xét lại quy định về đình chỉ hoạt động thư viện tại khoản 1 Điều 22 để phù hợp với thực tiễn hoạt động thư viện và Luật Xử lý vi phạm hành chính. Có ý kiến đề nghị chỉnh sửa quy định về chấm dứt hoạt động thư viện cho phù hợp.

“Về vấn đề này, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã thiết kế lại khoản 1 quy định đình chỉ hoạt động thư viện đối với 2 trường hợp: Vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 8 của Luật này và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động thư viện mà không chấm dứt hành vi vi phạm. Dự thảo Luật cũng đã chỉnh sửa khoản 2 về chấm dứt hoạt động thư viện và thể hiện như dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Phan Thanh Bình nói.